رتبه بندی یا گرید چیست؟
رتبه بندی یا گرید یک گونه معیار صلاحیت گذاری جهت تضمین کیفیت و کمیت پیمانکاران در ارائه ی خدمات و دفاع از حقوق بهره وران می باشد که به دست معاونت برنامه ریزی و نطارت راهبردی ریاست جمهوری دریافت می شود.
شرکت ها از نظر سازمان فنی و عمران استاندارد به دو گروه تقسیم می شوند:
1-شرکت هایی که به آن ها پیمانی اطلاق می شود.
2-شرکت هایی که به آن ها مشاور اطلاق می شود.
برای شرکت های پیمانکاری،رتبه بندی شرکت ها در 11 رشته معرفی شده و در پایه های 1 و 2 و 3 و 4 و 5 تعریف می شود که بالاترین و بیشترین رتبه،رتبه ی 1 و پائین ترین رتبه،رتبه 5 می باشد و شرکت های مهندسی مشاور در سه پایه رتبه بندی می شوند که بالاترین رتبه،رتبه ی 1 و پائین ترین رتبه،رتبه ی 3 می باشد.
11 رشته ها ی گوناگون معاونت راهبردی نهاد ریاست جمهوری رتبه بندی عبارت است از:
1-ساختمان
2-راه و ترابری
3-صنعت و معدن
4-تاسیسات و تجهیزات
5-کشاورزی
6-آب
7-مرمت آثار باستانی
8-کاوش های زمینی
9-ارتباطات
10-نفت و گاز
11-نیرو
فعالیت شرکت های پیمانکاری غالباَ در زمینه ی اجرایی و اجرای پروژه های عمرانی و قراردادهای اجرایی در زمینه ی ساخت و نظارت بر پیمانکار است ولی شرکت های مشاور در زمینه ی طراحی و نظارت و نظارت بر ساخت فعالیت می کنند و واسطه ی پیمانکار و کارفرما هستند.
جهت رتبه بندی شرکت های پیمانکاری امتیاز نیروی انسانی متخصص،امتیاز کارهای انجام شده و امتیاز توان مالی مورد سنجش قرار می گیرد ولی در رتبه بندی شرکت های مشاور اضافه بر نیروی فنی و مهندسی،امکانات فنی و نرم افزاری آن شرکت ها نیز مورد ارزیابی قرار می گیرد.
رتبه بندی شرکت ها در قسمت های زیر انجام می گیرد:
1-رتبه بندی پیمانکاری
2-رتبه بندی مشاوران
3-رتبه بندی شرکت های انفورماتیک
4-رتبه بندی شرکت های EPC
5-رتبه بندی اندوه سازان
فواید رتبه بندی:
1-شرکت های پیمانکاری برای شرکت در مناقصه های دولتی می بایست دارای گواهینامه صلاحیت پیمانکاری باشند.
2-سرمایه گذار با آگاهی کامل از رتبه بندی شرکت ها و توان فنی و مالی آن ها قادر است در انتخاب شرکت مناسب جهت انجام پروژه خود تصمیم بهتری دریافت نماید.
3-رتبه بندی شرکت ها در صنایع مختلف قادر است نمای کلی از وضعیت شرکت های مختلف نسبت به هم و نقاط ضعت و قوت آن ها باشد
4-هر شرکتی جهت عقد قرارداد با شرکت ها و سازمان های دولتی به رتبه بندی احتیاج دارد.به بیان دیگر مراکز دولتی اجازه ندارند با شرکت هایی که رتبه ندارند قرارداد ببندند.
شرایط عمومی مشخص شدن صلاحیت و اخذ گواهی رتبه شرکت ها عبارت است از:
1-شرکت در سازمان ثبت شرکت ها به ثبت رسیده باشد.(برای اخذ رتبه ،نخستین قدم ثبت یک شرکت است)
2-شرکت واجد شرایط و امتیازات لازم برای مشخص شدن صلاحیت در رتبه مورد نظر طبق ضوابط و دستورالعمل های لازم باشد.
3-شرکت محرومیت یا ممنوعیتی برای انجام کارهای مربوطه نداشته باشد(عدم سوءپیشینه حرفه ای)
4-هیچکدام از مدیران شرکت نباید کارمند دولت باشند.
5-سابقه کار مفید و مرتبط مدیر عامل و اعضاء هیات مدیره موظف بر اساس جداول 1-7 آئین نامه ضروری می باشد.
6-امتیاز مدرک تحصیلی هیئت مدیره و پرسنل فنی امتیازآور فقط در یک شرکت پیمانکاری یا مشاوره یا طرح ساخت محاسبه گردد.
نکته:در صورت وجود دو مهندس با سابقه بیمه در اعضای هیئت مدیره شرکت قادر است در دو شاخه گوناگون تقاضای دریافت رتبه را داشته باشد.